STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

W SZKOLNYM KLUBIE SPORTOWYM GWAREK ZABRZE

§1
Słowniczek pojęć

1. Krzywdzenie dziecka – każde zamierzone i niezamierzone działanie lub zaniechanie działania jednostki, instytucji lub społeczeństwa jako całości i każdy rezultat takiego działania lub bezczynności, które naruszają równe prawa swobody i dzieci i/lub zakłócają ich optymalny rozwój.
   
2. Formy krzywdzenia:

• przemoc fizyczna wobec dziecka to przemoc, w wyniku której dziecko doznaje faktycznej fizycznej krzywdy lub jest nią potencjalnie zagrożone. Krzywda ta następuje w wyniku działania bądź zaniechania działania ze strony rodzica lub innej osoby odpowiedzialnej za dziecko, lub ze strony osoby, której dziecko ufa, bądź która ma nad nim władzę. Przemoc fizyczna wobec dziecka może być czynnością powtarzalną lub jednorazową;
• przemoc psychiczna wobec dziecka to przewlekła, niefizyczna, szkodliwa interakcja pomiędzy dzieckiem a opiekunem, obejmująca zarówno działania, jak i zaniechania. Zalicza się do niej m.in.: niedostępność emocjonalną, zaniedbywanie emocjonalne, relację z dzieckiem opartą na wrogości, obwinianiu, oczernianiu, odrzucaniu, nieodpowiednie rozwojowo lub niekonsekwentne interakcje z dzieckiem, niedostrzeganie lub nieuznawanie indywidualności dziecka i granic psychicznych pomiędzy opiekunem a dzieckiem;
• wykorzystywanie seksualne dziecka to włączanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest ono w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody i/lub na którą nie jest dojrzałe rozwojowo i nie może zgodzić się w ważny prawnie sposób i/lub która jest niezgodna z normami prawnymi lub obyczajowymi. Z wykorzystaniem seksualnym mamy do czynienia, gdy taka aktywność wystąpi między dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem a innym dzieckiem, jeśli te osoby ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w relacji opieki, zależności, władzy;
• zaniedbywanie dziecka to chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie jego podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych i/lub nierespektowanie jego podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju. Do zaniedbywania dochodzi w relacji dziecka z osobą, która jest zobowiązana do opieki, wychowania, troski i ochrony dziecka.

3. Dziecko, nieletni – każda osoba poniżej 18 roku życia.
   
4. Interwencja prawna – zawiadomienie policji lub prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka lub zawiadomienie właściwego sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich o zagrożeniu dobra dziecka.
   
5. Opiekun dziecka –rodzic/rodzice posiadający pełne prawa rodzicielskie lub opiekun prawny mający prawo do reprezentacji dziecka.
   
6. Interwencja prawna na rzecz dziecka krzywdzonego – powiadomienie organów o krzywdzeniu dziecka, podejmowanie działań zgodnie z najlepszym interesem dziecka i współpraca służb zaangażowanych w ochronę dziecka krzywdzonego, zwane dalej „interwencją”.
   
7. Zgoda opiekuna – zgoda osoby uprawnionej do reprezentacji dziecka, w szczególności jego przedstawiciela ustawowego (rodzica, opiekuna prawnego) lub innej osoby uprawnionej do reprezentacji na podstawie przepisów szczególnych lub orzeczenia sądu.

§2
Cel Standardów Ochrony Małoletnich

Celem Standardów Ochrony Małoletnich są:

• respektowanie praw dziecka,
• ochrona dzieci przed szeroko rozumianym krzywdzeniem,
• uświadamianie pracowników i współpracowników SKS GWAREK Zabrze oraz osób trzecich mających kontakt z dziećmi, jak ważne jest podejmowanie działań zmierzających do ochrony dzieci przed krzywdzeniem,
• określenie i wskazanie zakresów obowiązków osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo dzieci znajdujących się pod opieką klubu,
• podejmowanie odpowiedniej interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dzieci i/lub bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia podopiecznego,
• określenie działań  edukacyjnych, profilaktycznych i  interwencyjnych mających na celu zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa,
• ustawiczne edukowanie pracowników na temat przeciwdziałania oraz zapobiegania krzywdzenia dzieci oraz w zakresie pojawiających się nowych zagrożeń,
• ochrona dzieci przed przemocą ze strony dorosłych oraz rówieśników,
• skonkretyzowanie i ujednolicenie procedur postępowania na wypadek zdarzenia,
• wypracowanie i wdrożenie optymalnych sposobów reagowania na krzywdzenie.

§3
Zakres stosowania Standardów Ochrony Małoletnich 

Standardy Ochrony Małoletnich obowiązują wszystkie osoby zatrudnione w SKS GWAREK Zabrze, stażyści, praktykanci, wolontariusze oraz osoby realizujące zadania na podstawie podpisanej umowy cywilnoprawnej.

1. Dla skutecznej realizacji Standardów ochrony dzieci krzywdzonych zapewnia się:

• szkolenia w zakresie dbania o bezpieczeństwo dzieci,
• kontrolę, monitoring i nadzór nad codziennym stosowaniem Standardów,
• monitorowanie zastosowanych środków ochrony dzieci,
• wdrożenie odpowiednich środków zapobiegawczych obniżających ryzyko zdarzenia,
• wdrożenie procedur szybkiego reagowania w przypadku wystąpienia podejrzenia krzywdzenia dziecka,
• regularne kontrolowanie oraz zgłaszanie odpowiednim służbom podejrzeń i/lub zaistniałych zdarzeń z udziałem dziecka.

§4
Bezpieczne relacje między dorosłym a dzieckiem

1. Pracownicy są zobowiązani dbać o bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w SKS GWAREK Zabrze.
   
2. Dopuszczalna forma bezpośredniego kontaktu z dzieckiem oparta jest wyłącznie na poszanowaniu praw dziecka z zachowaniem jego intymności.
   
3. Pracownicy mają obowiązek organizować zajęcia w taki sposób, aby wszechstronnie rozwijały wiedzę, umiejętności poznawcze oraz zainteresowania dzieci.
   
4. Zajęcia należy prowadzić w taki sposób, aby były dostosowane do potrzeb i możliwości dzieci, w szczególności do dzieci z niepełnosprawnościami lub szczególnymi potrzebami.
   
5. Personel ma w obowiązku wspierać nieletnich i pomagać w prawidłowym rozwoju intelektualnym.
   
6. Komunikacja pomiędzy pracownikiem a dzieckiem oparta jest na zasadach kulturalnego zachowania i wzajemnego szacunku.
   
7. Podstawowym elementem wychowania jest prawidłowa postawa wobec dziecka, tj. odpowiednie wyrażanie emocji (niekrzywdzące innych), unikanie niestosownych zachowań, stosowanie zasad dobrego wychowania, a także wzajemnego szacunku, zrozumienia i akceptacji.
   
8. Niedopuszczalne jest  upokarzanie, poniżanie lub zawstydzanie dzieci oraz dorosłych.
   
9. Wszelka komunikacja pomiędzy pracownikiem a dzieckiem powinna być uzasadniona i celowa.
   
10. Obowiązkiem pracownika jest sprawowanie ciągłego nadzoru nad dziećmi.

§5
Rozpoznawanie czynników ryzyka

1. Pracownicy są zobowiązani posiadać i rozwijać wiedzę i w ramach wykonywania swoich obowiązków zwracać uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.
   
2. Pracownicy mają obowiązek monitorować sytuację dziecka poprzez obserwacje, rozmowy z dzieckiem, rodzicami lub opiekunami prawnymi oraz instytucjami wspomagającymi ochronę tego dziecka.
   
3. Wszelkie powyższe działania muszą odbywać się z poszanowaniem prawa do ochrony prywatności dziecka.
   
4. W trakcie kontaktu z dziećmi, pracownicy zwracają się do nich z szacunkiem, używają prostego języka, dostosowanego do możliwości dziecka.
   
5. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka, pracownicy podejmują rozmowę z rodzicami lub opiekunami prawnymi dziecka, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia.
   
6. W przypadku stwierdzenia sytuacji krzywdzenia dziecka należy podjąć odpowiednie kroki i zapewnić mu pomoc. Pomoc ta może mieć formę bezpośredniej pomocy indywidualnej lub grupowej w placówce oraz w instytucjach, które posiadają odpowiednio wykształconą kadrę specjalistów zajmujących się wsparciem w zakresie ochrony przed krzywdzeniem.
   
7. Na udzielenie dziecku pomocy bezpośredniej rodzic lub opiekun prawny dziecka musi wyrazić zgodę.
   
8. Z podjętej interwencji sporządza się dokument – Kartę interwencji (załącznik nr 3).

§6
Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka przez dorosłego

1. Pracownik, który sprawuje opiekę nad dzieckiem, przyjmuje informację, zapewniając dyskrecję i bezpieczeństwo zgłaszającemu.
   
2. Jeżeli stan dziecka tego wymaga i wskazuje na zagrożenie jego zdrowia i/lub życia, opiekun podejmuje decyzję o konieczności lub jej braku wezwania pomocy medycznej.
   
3. Osoba zajmująca się sprawą podejrzenia krzywdzenia dziecka, dbając o dyskrecję i jego komfort, przeprowadza z poszkodowanym rozmowę w celu ustalenia okoliczności zdarzenia i rodzaju oraz częstotliwości przemocy używanej wobec niego.
   
4. Pracownik powiadamia i wzywa na miejsce rodzica/opiekuna prawnego/osobę z najbliższej rodziny pokrzywdzonego niebędącego sprawcą przemocy.
   
5. Kierownictwo klubu podejmuje decyzję o przekazaniu informacji do odpowiedniej instytucji, która wszczyna procedury „Niebieskiej Karty”.
   
6. W przypadku podejrzenia, że zagrożone jest dobro dziecka, niezwłocznie powiadamia się Sąd Rejonowy, Wydział Rodzinny i Nieletnich.
   
7. W sytuacji podejrzenia czynu karalnego kierownictwo zobowiązane jest powiadomić policję.

§7
Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka przez dziecko/dzieci

1. Pracownik, który sprawuje opiekę nad dzieckiem, przyjmuje informację, zapewniając dyskrecję i bezpieczeństwo zgłaszającemu.
   
2. Jeżeli stan dziecka tego wymaga i wskazuje na zagrożenie jego zdrowia i/lub życia, opiekun podejmuje decyzję o konieczności lub jej braku wezwania pomocy medycznej.
   
3. Osoba zajmująca się sprawą podejrzenia krzywdzenia dziecka, dbając o dyskrecję i jego komfort, przeprowadza z poszkodowanym rozmowę w celu ustalenia okoliczności zdarzenia i rodzaju oraz częstotliwości przemocy używanej wobec niego.
   
4. Pracownik wzywa do placówki rodziców/opiekunów prawnych pokrzywdzonego oraz sprawcy.
   
5. Wraz z rodzicami/opiekunami prawnymi ustala się działania wobec sprawcy (np. rozmowy z psychologiem), wobec poszkodowanego (np. terapia psychologiczna, formy rekompensaty strat – zadośćuczynienie) oraz świadków (np. rozmowy wychowawcze).
   
6. Jeśli rodzice/opiekunowie prawni nieletniego sprawcy nie współpracują, akty agresji lub przemocy powtarzają się, kierownictwo klubu ma obowiązek podjąć następujące działania:

• w przypadku nieletniego, który nie ukończył 13 roku życia, należy skierować wniosek do sądu rodzinnego o wgląd w sytuację dziecka i rodziny;
• w przypadku dziecka powyżej 13 roku życia powiadamia się policję lub sąd rodzinny.

10. W sytuacji, gdy sprawca agresji lub przemocy jest nieznany, należy poinformować rodziców/opiekunów prawnych poszkodowanego o możliwości zawiadomienia policji.

 §8
Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka przez pracownika

1. W przypadku podejrzenia, że dziecko może być krzywdzone przez pracownika lub jeżeli pracownik jest świadkiem krzywdzenia dziecka przez personel, należy podjąć działania mające na celu przerwania tego zdarzenia oraz wyjaśnienie okoliczności zdarzenia.
   
2. Z zaistniałej sytuacji należy sporządzić notatkę służbową.
   
3. Kierownictwo podejmuje odpowiednie środki zapobiegawcze oraz zapewnia dyskrecję, następnie przeprowadza rozmowę z pracownikiem.
   
4. W przypadku potwierdzenia krzywdzenia dziecka, sporządza się z pracownikiem protokół ustaleń. Dokument ten powinien zawierać szczegółowy opis sytuacji oraz rozwiązania, które mają zapobiec dalszemu krzywdzeniu dziecka przez pracownika.
   
5. W uzasadnionych przypadkach wdraża się wobec pracownika postępowanie dyscyplinarne zgodne z Kodeksem Pracy.
   
6. W przypadku podejrzenia, że dziecko jest pokrzywdzone przestępstwem, kierownictwo składa zawiadomienie do organów ścigania.
   
7. Dziecku, jako ofierze, należy zapewnić opiekę psychologa/pedagoga.

§9
Rekrutacja pracowników

1. W trakcie procesu rekrutacji i selekcji pracowników na stanowiska wiążące się z kontaktem z dziećmi, każdy kandydat, oprócz innych wymaganych dokumentów, składa oświadczenie dotyczące niekaralności za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności oraz przestępstwa na szkodę małoletniego, oraz o toczących się względem niego postępowaniach karnych (załącznik nr 1).
   
2. Pracodawca ma obowiązek, przed zatrudnieniem, sprawdzić przyszłego pracownika w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.
   
3. Nowo przyjęty pracownik lub współpracownik zapoznaje się z zapisami Standardów Ochrony Małoletnich i potwierdza własnoręcznym podpisem zapoznanie się z powyższymi zasadami oraz przyjęcie ich do stosowania (załącznik nr 2).

§10
Przepisy końcowe

1. Standardy Ochrony Małoletnich SKS wchodzą w życie z dniem podpisania dokumentu.
   
2. Pełną treść dokumentu publikuje się na stronie internetowej klubu.
   
3. Wszyscy pracownicy klubu są zobowiązani zapoznać się z treścią dokumentu oraz złożyć oświadczenie (załącznik nr 2).
   
4. Raz na 2 lata przeprowadzana jest ankieta sprawdzająca działanie i adekwatność zapisów Polityki ochrony dzieci oraz poziom ich znajomości wśród pracowników i współpracowników (załącznik nr 4).
   
5. Kierownictwo raz na dwa lata lub częściej w razie konieczności lub zmiany przepisów prawnych dotyczących obszaru opisanego w Standardach inicjuje ewentualną rewizję zapisów Standardów Ochrony Małoletnich, mającą na celu zapewnienie ich jak największej skuteczności i adekwatności. Każdorazowo wprowadzenie zmian w dokumencie wymaga ich ogłoszenia wszystkim pracownikom i współpracownikom.